Το No1 ζητούμενο στο κορυφαίο ευρωπαϊκό επίπεδο
Οι δυνατότητες της κάθε ομάδας δεν έχουν πάντα άμεση συνάρτηση με την αποτελεσματικότητά της σε βάθος χρόνου
«Δεν είμαστε ικανοί να είμαστε επαγγελματίες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι ξεκάθαρο ότι η ομάδα είναι υψηλού επιπέδου, αλλά χαλαρώνει αμέσως. Ως προπονητής τους στριμώχνω πολυ. Ξέρουμε ήδη ότι θα έχουμε σκαμπανεβάσματα. Μερικές φορές οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Σε συγκεκριμένα λεπτά θα είμαστε εκεί, γιατί έχουμε ποιότητα, όμως σε άλλα θα υποφέρουμε. Δεν πρέπει να λέμε ψέματα. Πρέπει να γίνουμε επαγγελματίες... Προπονηθήκαμε άσχημα μετά από ρεπό. Έχουμε πολλά άτομα άνω των 30 (χρόνων), έχουμε τρεις point guards που θα έπρεπε να «τρέξουν» το παιχνίδι. Κανείς δεν το έκανε. Πάντα φταίει ο προπονητής, αλλά ίσως όχι αυτή τη φορά. Ταλαιπωρηθήκαμε πέρυσι, υποφέρουμε και φέτος. Θα υποφέρουμε. Είμαι το αφεντικό των αποδυτηρίων, έχω ένα αφεντικό από πάνω μου. Το αφεντικό μου ζητάει να είμαι επαγγελματίας, να κάνω τα πράγματα καλά. Ζητάω κι εγώ το ίδιο από τους παίκτες. Σήμερα δεν μπορώ να πω για κανέναν παίκτη ότι ήταν καλός. Δεχτήκαμε 87 πόντους εντός έδρας. Πριν από τρεις μέρες κάναμε σπουδαία δουλειά στην άμυνα απέναντι στην Μπασκόνια. Θα πούμε για τραυματισμούς; Για κούραση; Τότε τι θα έλεγε ο Τζόαν (Πεναρόγια);».
Τα παραπάνω λόγια βγήκαν από το στόμα του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, αμέσως μετά από την εντός έδρας ήττα της Μπαρτσελόνα από την Βαλένθια το απόγευμα της Κυριακής. Λίγο αργότερα, σε μια άλλη συνέντευξη Τύπου και συγκεκριμένα αυτή που ακολούθησε την όχι εύκολη νίκη του Ολυμπιακού επί του ΠΑΟΚ στο ΣΕΦ, ο Γιώργος Μπαρτζώκας (πιο λακωνικά και με λιγότερο... επιτηδευμένες φράσεις), αποτύπωσε μια πάνω κάτω αντίστοιχη κατάσταση, λέγοντας: «O ΠΑΟΚ σούταρε με πολύ υψηλό ποσοστό στο δίποντο 75%, προϊόν και του ταλέντου του, αλλά και της χαλαρότητας που δείξαμε, φυσιολογικά ή μη φυσιολογικά δεν ξέρω. Θεωρώ μη φυσιολογικά. Χρειάστηκε να προσπαθήσουμε αρκετά στην άμυνα στο δεύτερο ημίχρονο για να πάρουμε το ματς. Στο ελληνικό πρωτάθλημα δεν υπάρχει παιχνίδι που μπορείς να είσαι χαλαρός και να μην κινδυνεύεις. Πρέπει να είσαι σοβαρός και ταυτόχρονα πρέπει να κάνουμε ροτέισον με όλους τους παίκτες, γιατί το πρόγραμμά μας περιλαμβάνει Τετάρτη, Παρασκευή και Δευτέρα παιχνίδια σημαντικά». Σαφέστος και απόλυτα ακριβής.
Από την αρχή της αγωνιστικής περιόδου έχουμε διαπιστώσει ότι όλες οι ομάδες, λίγο πολύ, δυσκολεύονται να διατηρήσουν την απόδοσή τους σε σταθερά καλό επίπεδο. Η Εφές πέρασε ένα πολύ άσχημο διάστημα σε Euroleague και Τουρκία. Η ΤΣΣΚΑ βγήκε από ένα ιστορικά αρνητικό σερί πέντε συνεχόμενων ηττών την περασμένη εβδομάδα κερδίζοντας την Μακάμπι στο τελευταίο δευτερόλεπτο. Η Φενέρ δυσκολεύεται αφάνταστα, η Ρεάλ έχασε εντός έδρας από την Γκραν Κανάρια, ενώ και η Μακάμπι έχει υποστεί ήττες εκτός προγράμματος. Ακόμη και κορυφαίες ομάδες του Eurocup τα βρίσκουν σκούρα, με την Παρτιζάν του Ομπράντοβιτς να βλέπει μέσα στην ίδια εβδομάδα το αήττητό της να σπάει σε δύο διοργανώσεις. Εν πάση περιπτώσει, τα παραδείγματα είναι πολλά και θα γίνουν ακόμα περισσότερο όσο η σεζόν προχωράει.
Εκείνο που ίσως πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι οι δυνατότητες της κάθε ομάδας δεν έχουν πάντα άμεση συνάρτηση με την αποτελεσματικότητά της σε βάθος χρόνου. Η ποιότητα και το ταλέντο δεν εγγυώνται ούτε διάρκεια, ούτε συνέπεια, παρά μόνο όταν συνδυάζονται με υψηλή πνευματική ετοιμότητα. Αυτός είναι ουσιαστικά ο επαγγελματισμός για τον οποίο μίλησε ο Σάρας και πλέον αποτελεί το No1 ζητούμενο. Εκεί εντάσσεται η τάση των παικτών να χαλαρώνουν και να θέλουν να σκοράρουν περισσότερο σε κάποια φαινομενικά εύκολα ματς όπως περιέγραψε ο coach B. Κι όπως βλέπουμε κατ' επανάληψη, πλέον, η απώλεια έντασης και συγκέντρωσης ανα τακτά χρονικά διαστήματα αποτελεί ένα σύμπτωμα που εμφανίζουν όλο και συχνότερα οι ομάδες, χωρίς φυσικά να σημαίνει ότι όλοι οι παίκτες είναι σ' ένα βαθμό αντι-επαγγελματίες ή ότι οι προπονητές δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους.
Η προφανής εξήγηση έχει να κάνει με το ανθρώπινο στοιχείο, που όσο κι αν τείνουμε να το αγνοούμε όντας απασχολημένοι με τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις του επαγγελματικού πρωταθλητισμού, είναι εκεί και μας υπενθυμίζει την ύπαρξή του. Ισως για αυτό βλέπουμε ότι οι ομάδες που στελεχώνονται από παίκτες δοκιμασμένους στις σκληρές συνθήκες και τους κραδασμούς του υψηλότερου ευρωπαϊκού επιπέδου, πλέουν με μεγαλύτερη ασφάλεια από εκείνες που κινούνται διαφορετικά.
Από κει και πέρα, αν θέλουμε να ασχοληθούμε με το εν λόγω φαινόμενο συνολικά, μια άλλη πρόσφατη δήλωση του προπονητή της Μπάρσα, ίσως μας φανεί χρήσιμη. Είπε λοιπόν ο Λιθουανός σε συνέντευξή του στο BasketNews.com, ότι το ΝΒΑ θα μπορούσε να βελτιώσει μόνο το business κομμάτι της Euroleague, γιατί σε ότι έχει να κάνει με την αγωνιστική φιλοσοφία μιλάμε για δύο εντελώς διαφορετικά σπορ: «Στο ΝΒΑ υπάρχουν πολλά χαλαρά ή και αδιάφορα παιχνίδια, ενώ στην Ευρώπη κάθε ματς είναι ένας σκυλοκαβγάς, μια αληθινή μάχη που σε κάνει να υποφέρεις. Το προτιμώ αυτό, δεν μου αρέσει να σνομπάρω παιχνίδια και πιστεύω στον επαγγελματισμό της κάθε μέρας κι αυτό ακριβώς πρεσβεύει το επαγγελματικό μπάσκετ».
Πράγματι αυτό ισχύει. Στην Ευρώπη ζούμε για τη νίκη και τα πάντα κρίνονται όχι από το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα, αλλά από το κάθε αποτέλεσμα. Ολα τα ματς θεωρούνται τροπον τινά τελικοί που απαιτούν το 100% του μυαλού και του σώματος. Το θέμα είναι ότι ενώ πράγματι η δική μας προσέγγισή μας είναι εντελώς διαφορετική από την αμερικανική, ενώ μας αρέσει να μυρίζουμε «αίμα» σε κάθε 40λεπτο και θέλουμε να διατηρήσουμε αναλλοίωτο το ευρωπαϊκό πολεμοχαρές ύφος του μπάσκετ, παράλληλα μας δεν μας χαλάει η συνεχής αύξηση του αριθμού των παιχνιδιών «στα πρότυπα του ΝΒΑ».
Πέφτουμε έτσι σε μια αντίφαση και φτάνουμε τελικά να ζητάμε κάτι ανεφάρμοστο. Εν κατακλείδι, αν θέλουμε ματς καθε 2-3 μέρες, «διαβολοβδομάδες» και τα σχετικά, ίσως θα πρέπει να γίνουμε περισσότερο ανεκτικοί στις ήττες και τις μεταβολές της απόδοσης. Ισως να εμπεδώσουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους που παίζουν απλά μπάσκετ κι όχι το... «παιχνίδι του καλαμαριού», ώστε να καταθέτουν όλη τους την ύπαρξη για να επιβιώσουν. Ισως να λάβουμε υπόψιν μας -εφόσον μιλάμε για επαγγελματίες- την υπάρξη του εργασιακού άγχους, που είναι το δεύτερο σε συχνότητα πρόβλημα υγείας μετά τα μυοσκελετικά προβλήματα και προκαλείται από διάφορες καταστάσεις και παράγοντες που σχετίζονται με
την εργασία και το περιβάλλον της. Εκτός αν έχουμε την αφέλεια να πιστεύουμε ότι οι φουσκωμένοι τραπεζικοί λογαριασμοί είναι το αντίδοτο για όλα.
Από την άλλη, βέβαια, ισως όλη αυτή η υστερία να έχει την γοητεία της...
ΥΓ. Για τον Ολυμπιακό η εβδομάδα που ξεκινάει είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Μετά την ήττα στην Αγία Πετρούπολη, οι ερυθρόλευκοι πρέπει κάτι να πάρουν από το πολύ απαιτητικό ζευγάρι αγώνων με Εφές και Μακάμπι, ενώ ακολουθεί και ελληνικό ντέρμπι. Βέβαια, δεν χρειάζεται να βλέπουν τίποτε άλλο πέρα από την αναμέτρηση με την Εφές και ίσως ούτε καν αυτή. Πρώτος τους στόχος για όταν ξαναμπούν στο παρκέ και ανεξαρτήτως αντιπάλου, πρέπει να είναι η προσήλωση στο πλάνο, καθώς και η διάρκεια έντασης στην άμυνα και ομαδικότητας στην επίθεση.