Skip to main content

Ολυμπιακοί Αγώνες: Η...Dream Team, ο τελικός των τριών δευτερολέπτων και η χρυσή γενιά των Αλμπισελέστε (pics, vids)

Η πανδημία του κορονοιού επηρέασε όλη την περσινή αγωνιστική σεζόν, με αποτέλεσμα οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο να πάρουν παράταση για ένα χρόνο. Ένα από τα αθλήματα που έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στους αγώνες είναι το μπάσκετ, με την Εθνική Ελλάδας να έχει την ευκαιρία να προκριθεί για πέμπτη φορά στην ιστορία της σε τελική φάση μέσω του Προ-Ολυμπιακού τουρνουά του Καναδά. Βρισκόμαστε σε Ολυμπιακή χρονιά και το superbasket.gr μας υπενθυμίζει όλα αυτά που συνέβησαν στα προηγούμενα τουρνουά μπάσκετ στους Ολυμπιακούς Αγώνες

Η πρώτη εμφάνιση του μπάσκετ στους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε το 1904 στο Σεντ Λιούις, που ήταν άθλημα επίδειξης, αφού μόνο Αμερικανικές ομάδες έδιναν αγώνες, οι οποίοι έγιναν στο πλαίσιο του  Πρωταθλήματος Ερασιτεχνικής Αθλητικής Ένωσης (AAU των ΗΠΑ).

Το μπάσκετ έκανε επίσημο ντεμπούτο στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1936 και από τότε αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του προγράμματος. Υπενθυμίζουμε ότι το γυναικείο μπάσκετ προστέθηκε στο πρόγραμμα το 1976 στο Μόντρεαλ, ενώ το 2021 στο Τόκιο θα δούμε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες, την διοργάνωση 3x3. 

Οι απόλυτοι κυρίαρχοι στα χρυσά μετάλλια είναι οι ΗΠΑ, ενώ η πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση κατέκτησε δύο και από ένα έχουν η Αργεντινή και η πρώην ενωμένη Γιουγκοσλαβία.

Αναλυτικά:

1936-Βερολίνο

Η πρώτη εμφάνιση του μπάσκετ ως επίσημο άθλημα των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε το 1936 στο Βερολίνο της Γερμανίας. Στην διοργάνωση δήλωσαν αρχικά συμμετοχή 23 χώρες, με την Ουγγαρία και την Ισπανία να αποσύρουν την συμμετοχή τους λίγο πριν ξεκινήσουν οι αγώνες και τελικά να μένουν 21 κράτη. Η IOC και Παγκόσμια Ομοσπονδία μπάσκετ χρησιμοποίησαν αυτό  το τουρνουά για να δουν αν θα ήταν καλή ιδέα το μπάσκετ να διεξάγεται εκτός κλειστού γηπέδου και για αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκαν τα γήπεδα τένις με χορτάρι και χώμα. Όταν ο καιρός δεν ήταν καλός, υπήρχαν πολλά προβλήματα και ιδιαίτερα είχαμε ανάλογα θέματα στον τελικό του τουρνουά, κάτι που το υποδηλώνει το χαμηλό σκορ, αφού οι ΗΠΑ νίκησαν τον Καναδά με μόλις 19-8.

 Το χρυσό μετάλλιο πήγε στις ΗΠΑ, με τον Καναδά και το Μεξικό να κατακτούν το ασημένιο και το χάλκινο αντίστοιχα. Ιδιαίτερα, τα μετάλλια απονεμήθηκαν από τον Τζέιμς Νέισμιθ, τον καθηγητή που επινόησε το μπάσκετ.

1948

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αγώνες επιστρέφουν και διεξάγονται για δεύτερη φορά μετά το 1908, στο Λονδίνο. Συμμετείχαν 23 ομάδες, οι οποίες χωρίστηκαν αρχικά σε τέσσερις ομίλους και από εκεί και πέρα έπαιζαν αγώνες νοκ-άουτ. Οι ΗΠΑ με ιδιαίτερη ευκολία κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο, με τις Γαλλία και Βραζιλία να συμπληρώνουν το βάθρο στην δεύτερη και τρίτη θέση αντίστοιχα.

1952-1968

Στις επόμενες πέντε διοργανώσεις Ολυμπιακών Αγώνων, οι ΗΠΑ κατέκτησαν το τρόπαιο ισάριθμές φορές, χωρίς να έχουν κάποια ιδιαίτερη απειλή. Ιδιαίτερα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1952, στο Ελσίνγκι είχαμε την πρώτη Ελληνική συμμετοχή στην διοργάνωση του μπάσκετ. Παρά την νίκη επί του Ισραήλ με 54-52, η Εθνική μας ομάδα ηττήθηκε δύο φορές από τις Ουγγαρία (75-38) και (47-44), με αποτέλεσμα να τερματίσει στην 17η θέση. 

1972

Ένας από τους ιστορικότερους τελικούς στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων είναι αυτός του μπάσκετ του 1972 στο Μόναχο ανάμεσα σε Σοβιετική Ένωση και ΗΠΑ. Το ψυχροπολεμικό κλίμα ήταν στα ύψη και η νίκη σε αυτόν τον αγώνα σήμαινε πολλά για τις δύο χώρες. Αν και στα πρώτα λεπτά, το ματς ήταν ντέρμπι και έδειχνε αμφίρροπο, οι Σοβιετικοί είχαν αποκτήσει μια φορά οχτώ πόντων έξι λεπτά πριν την λήξη του αγώνα. Οι Αμερικανοί, που δεν ήθελαν να χάσουν, ανέτρεψαν το παιχνίδι και με βολές του Νταγκ Κόλλινς, ήταν μπροστά με ένα πόντο (50-49) και άρχιζαν να πανηγυρίζουν στον πάγκο, αλλά ο διαιτητής λόγω αιτήματος τάιμ-άουτ από την πλευρά των Σοβιετικών γύρισε την φάση στα τρία δευτερόλεπτα. Το παιχνίδι επανεκκίνησε, αλλά πριν γίνει επίθεση  ακούστηκε το σφύριγμα της λήξης, με τον πάγκο των Αμερικανών να πανηγυρίζει ξανά, αλλά και πάλι ο διαιτητής γύρισε πίσω το ματς, αφού το χρονόμετρο δεν είχε πάει στα τρία δευτερόλεπτα. Με την τρίτη επαναφορά, ο  Εντέσκο βρήκε τον Μπέλοφ και με το εύστοχο σουτ του, η Σοβιετική Ένωση νίκησε τις ΗΠΑ με 51-50 και κατέκτησε το πρώτο χρυσό Ολυμπιακό της μετάλλιο στο μπάσκετ.

The USA lost to the Soviet Union in the final of the 1972 Olympics in Munich.

Οι ΗΠΑ κατέθεσαν αμέσως ένσταση για τον τελικό... των τριών δευτερολέπτων και δεν παρέστει ούτε στην βράβευση, ενώ στην τρίτη θέση ήταν η Κούβα.

1976

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 στο Μόντρεαλ, οι ΗΠΑ επανήλθαν στην πρώτη θέση, νικώντας την Γιουγκοσλαβία με 95-74, ενώ η Σοβιετική Ένωση κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο.

1980

Στην Ολυμπιάδα της Μόσχας το 1980 είχαμε το γνωστό μποικοτάζ από τις Δυτικές χώρες, οπότε δόθηκαν ευκαιρίες σε πολλά κράτη να διακριθούν στο μπάσκετ λόγω των απουσιών. Το χρυσό μετάλλιο κατέκτησε η Γιουγκοσλαβία, που νίκησε στον τελικό την Ιταλία των Μενεγκίν και Σακέτι μεταξύ άλλων με 86-77, με την Σοβιετική Ένωση να περιορίζεται στην τρίτη θέση.

1984

Το μποικοτάζ συνεχίστηκε αλλά αυτή τη φορά έγινε από τις χώρες της Ανατολής, αφού οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1984 διεξήχθησαν στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ. Η Ισπανία των Σαν Επιφάνιο, Κορμπαλάν, Φερνάντο Μαρτίν δεν τα κατάφερε στο τελικό με την Αμερική και ηττήθηκε με 96-65, με το χάλκινο μετάλλιο να πηγαίνει στην Γιουγκοσλαβία.

1988

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ της Νότιας Κορέας το 1988, συμμετείχαν για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια όλες οι χώρες, με όλα τα αθλήματα να παρουσιάζουν αμέσως πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Η Σοβιετική Ένωση ως Κοινοπολιτεία νίκησε για ακόμη μια φορά τις ΗΠΑ, αυτή τη φορά στα ημιτελικά με 82-76 και έτσι οι Αμερικανοί αρκέστηκαν στην τρίτη θέση και το χάλκινο μετάλλιο. Οι Σοβιετικοί αντιμετώπισαν τους Γιουγκοσλάβους στον τελικό, που τους νίκησαν με 76-63.

Ήταν βέβαια το τελευταία τουρνουά μπάσκετ στους Ολυμπιακούς αγώνες, που δεν επιτρεπόταν να συμμετέχουν παίκτες από το NBA, με την Αμερική να χρησιμοποιούσε μέχρι τότε αθλητές από τα κολλέγια. Από το 1992 όμως όλα άλλαξαν.

1992

Μετά την δεύτερη σερί ήττα από την Σοβιετική Ένωση, οι ΗΠΑ σήκωσε τα μανίκια και με τους NBAers παρέα, σοβαρεύτηκε και τα σάρωσε όλα. Η ομάδα του 1992 γνωστή και ως... Dream Team, άφησε την δική της ανεξίτηλη ιστορία στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στα παρκέ της Ισπανίας, ο Τζόρνταν και οι υπόλοιποι αστέρες των 90s έβαζαν τρίποντα από παντού, κάρφωναν εντυπωσιακά και μοίραζαν... 100αρες στους αντιπάλους τους, οι οποίοι δεν δίσταζαν να φωτογραφηθούν μαζί τους ή και να τους φωτογραφήσουν εν δράσει... όπως είχε κάνει ο Λιθουανός παίκτης μετέπειτα του Ολυμπιακού και νυν GM των Μπουλς, Αρτούρας Καρνισόβας. 

Η Γιουγκοσλαβία και η Σοβιετική Ένωση είχαν διαλυθεί, όμως κάποιες χώρες που είχαν προκύψει από τις διασπάσεις συμμετείχαν στο τουρνουά. Οι ΗΠΑ νίκησαν στον τελικό την Κροατία με 117-85, με την Λιθουανία να παίρνει το χάλκινο μετάλλιο.

1996-2000

Με τους NBAers παρέα, οι ΗΠΑ συνέχισαν να μεγαλώνουν την συλλογή τους από χρυσά μετάλλια, νικώντας στους τελικούς των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996 και 2000 τις Γιουγκοσλαβία και Γαλλία αντίστοιχα. Ιδιαίτερα, η Ελλάδα επέστρεψε στο τουρνουά του μπάσκετ το 1996 στην Ατλάντα και έλαβε την πέμπτη θέση, με τους Λιθουανούς να μας αποκλείουν από τα προημιτελικά με 99-66, αλλά να νικάμε στους αγώνες κατάταξης τις Βραζιλία και Κίνα αντίστοιχα. 

2004

Το τουρνουά μπάσκετ στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2004 στην Αθήνα είχε μια μεγάλη έκπληξη. Οι ΗΠΑ παρόλο είχαν στην διάθεση τους, τους NBAers έπεσαν προ εκπλήξεως και ηττήθηκαν στον ημιτελικό από την χρυσή γενιά των Αλμπισελέστε με 89-81 και για αυτό το λόγο οι Αμερικανοί περιορίστηκαν στο χάλκινο μετάλλιο. Η Αργεντινή νίκησε την Ιταλία στον τελικό με 84-69 και έγραψε ιστορία. Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα είχε μια εξαιρετική παρουσία στην διοργάνωση και αποκλείστηκε στα προημιτελικά από τους μετέπειτα χρυσούς Ολυμπιονίκες, Αργεντινούς με 84-69, τερματίζοντας στην πέμπτη θέση.

2008-2020

Μετά και την έκπληξη από την Αργεντινή, οι ΗΠΑ σοβαρεύτηκε πλήρως και κατέκτησε όλα τα χρυσά μετάλλια που είχε διαθέσιμα σε διοργανώσεις μπάσκετ ανδρών.Οι Αμερικανοί νίκησαν δύο φορές την Ισπανία στους τελικούς (2008 και 2012) και μια φορά την Σερβία (2016) σε τελικούς.

Ιδιαίτερα, η  Εθνική Ελλάδας συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008 στο Πεκίνο, οπού και πάλι κατέκτησε την πέμπτη θέση με μια πολύ καλή παρουσία, αλλά δεν κατάφερε να δώσει το παρών στα μεταγενέστερα τουρνουά μπάσκετ των Ολυμπιακών Αγώνων.

Η Εθνική Ελλάδας βρίσκεται στο Προ-Ολυμπιακό τουρνουά του Καναδά και θα αντιμετωπίσει στον πρώτο όμιλο την διοργανώτρια αλλά και την Κίνα, ενώ για να κατακτήσει με το πολυπόθητο εισιτήριο θα πρέπει να διασταυρωθεί με τις Ουρουγουάη, Τσεχία και Τουρκία στις 29/6 – 4/7/2021.